W krotoszyńskim muzeum miało miejsce uroczyste przekazanie pamiątek po Tadeuszu Tomaszewskim – ofierze obozu koncentracyjnego w Neuengamme. Aktu tego, na ręce Henryki Jędrzak – siostrzenicy T. Tomaszewskiego. dokonała Małgorzata Przybyła z Międzynarodowej Służby Poszukiwań.

W uroczystym spotkaniu udział wzięli burmistrz Franciszek Marszałek, Grzegorz Skorupski – zastępca burmistrza Gostynia, Piotr Mikołajczyk – dyrektor krotoszyńskiego muzeum.

Tadeusz Tomaszewski urodził się 18 października 1917 roku w Kromolicach, wówczas należących do powiatu krotoszyńskiego. Był synem Kaspra i Franciszki z domu Krysickiej. Będąc fryzjerem, w okresie okupacji pracował w zakładzie przejętym przez Niemca Alexandra Wessela przy Bahnhofstrasse 32 (Kolejowa) w Gostyniu. 23 października 1944 roku został aresztowany przez gestapo i trafił do obozu karno-śledczego w Żabikowie, gdzie nadano mu numer obozowy 20061. Po około miesięcznym pobycie został przetransportowany do obozu koncentracyjnego w Neuengamme, gdzie otrzymał numer 70483. Zmarł 2 marca 1945 roku.

Wśród przekazanych pamiątek po T. Tomaszewskim znalazły się m.in. dokumenty, zdjęcia, portfel, sygnet i akt zgonu, wystawiony w Urzędzie Stanu Cywilnego w Bad Arolsen, gdzie mieści się siedziba Międzynarodowej Służby Poszukiwań (International Tracing Service – ITS).

Organizacja ITS jest centrum dokumentacji losów ofiar reżimu narodowosocjalistycznego oraz ocalałych osób. Na podstawie ponad 30 milionów dokumentów zgromadzonych w archiwum osoby prześladowane oraz ich potomkowie otrzymują od ITS informacje dotyczące doznanych represji, osadzenia w obozach, robotach przymusowych, a także informacje zawarte w dokumentach powstałych po wojnie w ramach programu wsparcia ze strony aliantów.

Archiwum stanowi jednocześnie podstawę do prowadzenia badań naukowych i edukacji. Aby w pełni sprostać powierzonym zadaniom, ITS korzysta z międzynarodowej współpracy z miejscami pamięci, archiwami i innymi instytucjami prowadzącymi badania naukowe. ITS upamiętnia ofiary Holokaustu i nazistowskich zbrodni, wnosząc trwały wkład w kulturę pamięci.

Od 2013 roku oryginalne dokumenty archiwum zostały wpisane na Światową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Nadzór nad Międzynarodową Służbą Poszukiwań sprawuje międzynarodowa komisja, składająca się z przedstawicieli Belgii, Francji, Niemiec, Grecji, Izraela, Włoch, Luksemburga, Holandii, Polski, Stanów Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii.

Działalność ITS w całości finansowana jest z budżetu Rzecznika Rządu ds. Kultury i Mediów (BKM). Partnerem instytucjonalnym ITS jest obecnie Niemieckie Archiwum Federalne (Bundesarchiv).

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI

FOT. www.krotoszyn.pl